Մթերքներ, որոնք երբեք չի կարելի կրկին տաքացնել․ կարող են լինել շատ վտանգավոր

Որոշ մթերքներ ավելի լավ է օգտագործել թարմ կամ պաղեցրած վիճակում: Մենք ձեզ ասում ենք, թե որ ապրանքները տաքանալու ժամանակ կորցնում են իրենց հատկությունների մեծ մասը և նույնիսկ դառնում վտանգավոր:

Հավ
Հավի միսը ժամանակակից սննդակարգում կենդանական սպիտակուցի հիմնական աղբյուրներից մեկն է։ Այն ուտում են որպես հիմնական ուտեստ և ավելացնում են ապուրներին և թխվածքներին։ Այնուամենայնիվ, հավի միսը տաքացնելը փոխում է սպիտակուցի կառուցվածքը և դժվարացնում է միսը մարսվող: Նման մթերքները կարող են աղեստամոքսային տրակտի հետ կապված խնդիրներ առաջացնել եւ մեծացնել գաստրիտի զարգացման վտանգը։ Սառնարանում մնացած հավը ավելի առողջարար է սառը ուտելու համար, օրինակ՝ դրանով սենդվիչներ կամ աղցան պատրաստելու համար։

Սխտոր
Իհարկե, սխտորը հիմնական ուտեստից առանձին չի տաքացվում։ Այն օգտագործվում է որպես բուրավետիչ հավելում ապուրների և հիմնական ուտեստների համար։ Սոխազգիների ընտանիքի այս բույսը հայտնի է իր մանրէասպան հատկություններով և ալիցինի բարձր պարունակությամբ՝ հակաքաղցկեղային հատկություն ունեցող նյութի։ Արդեն հովացած պատրաստի ուտեստը տաքացնելիս կորչում են ալիցինի հատկությունները, և սխտորը դառնում է ոչ այլ ինչ, քան հավելում։

Սունկ
Սունկը դժվարամարս սպիտակուցային մթերք է: Չորացրած սունկը պարունակում է ամենաշատ սպիտակուցը, հատկապես խոզի սունկը (5-6%) և տրյուֆելները (9%): Խիտինի բարձր պարունակության պատճառով այս ապրանքներից ստացված օգտակար նյութերը վատ են ներծծվում, իսկ սնկերն իրենք վատ են մարսվում ստամոքսում, ուստի ավելի լավ է դրանք սահմանափակել կոլիտով և գաստրիտով տառապող մարդկանց համար: Կրկին տաքացնելիս սպիտակուցի կառուցվածքը փոխվում է, ինչը հանգեցնում է փքվածության ու մարսողության հետ կապված խնդիրների: Ուստի, եթե սառնարանում եփած սունկ է մնացել, օգտագործեք դրանք սոուսների և սառը աղցանների համար։

Ձու
Ձուն պարունակում է մոտ 74% ջուր, 12% սպիտակուց, 1% ածխաջրեր և 12% ճարպ: Մնացած տոկոսը կազմում է օգտակար հանքանյութերի, այդ թվում՝ ֆոսֆորի և կալցիումի պարունակությունը: Ձուն հագեցնում է ձեզ և խթանում է կալորիաների սպառումը սպիտակուցի մարսողության էներգիայի ծախսերի պատճառով: Բայց եթե պատրաստի ձվածեղը կամ խաշած ձվերը տաքացնեք, դա կխթանի տոքսինների արտադրությունը և կհանգեցնի սննդային թունավորման: Ի դեպ, թխելու մեջ ձուն միշտ կարելի է փոխարինել այլ մթերքներով։

Տերևավոր բանջարեղեն
Կաղամբը, սպանախը, աղցանները և ճակնդեղի գագաթները ավելի լավ է ուտել թարմ վիճակում կամ ճաշատեսակին ավելացնել եփման վերջին փուլերում: Տերևավոր բանջարեղենը պարունակում է մեծ քանակությամբ K, A, C, E և B խմբի վիտամիններ, որոնք անհետանում են ջերմային մշակման ժամանակ՝ տերևները գործնականում անօգուտ դարձնելով։ Կարևոր է հաշվի առնել, որ դրանցից շատերը, կախված աճի պայմաններից, պարունակում են նիտրատներ: Ինքնին «թարմ» նիտրատները կարող են անվտանգ լինել օրգանիզմի համար, բայց երբ տաքանում են, դրանք վերածվում են նիտրոզամինների։ Վերջիններս վնասակար ազդեցություն են ունենում ստամոքսի խմորման և մարսողության վրա։

Բազուկ
Ճակնդեղը պարունակում է ամինաթթուներ (բետանին, վալին, լիզին, բետաին), մեծ քանակությամբ մանրաթել և օրգանական թթուներ։ Այս միջոցը խորհուրդ է տրվում օգտագործել ավելորդ քաշի դեպքում և մաքրել օրգանիզմը։ Ճակնդեղում առկա բետաինը կարգավորում է ճարպային նյութափոխանակությունը, իսկ ֆոլաթթուն օգտակար է հղիների համար, հայտնում են ԱՀԿ փորձագետները։ Հիշեք, որ ճակնդեղով կերակրատեսակները լուծողական ազդեցություն ունեն։ Հնարավոր չէ կրկին տաքացնել ճակնդեղը, քանի որ այն պարունակում է նիտրիտներ, որոնք տաքացնելիս վերածվում են նիտրոզամինների՝ քաղցկեղածին միացությունների։

Բրինձ
Այս հացահատիկը պարունակում է B խմբի գրեթե բոլոր վիտամինները, ինչպես նաև կալցիում, մագնեզիում, նատրիում, ֆոսֆոր և կալիում: Բրնձի մեջ պարունակվող օսլայի հետ համատեղ՝ B վիտամինները մաշկը առողջ են դարձնում, իսկ բրնձով կերակրատեսակների կանոնավոր օգտագործումն օգնում է օրգանիզմից հեռացնել ավելորդ հեղուկը։ Չնայած իր բոլոր դրական հատկություններին, բրինձն այն ապրանքն է, որն ավելի լավ է անմիջապես ուտել: Բանն այն է, որ այն բակտերիաների համար հող է, հատկապես, եթե եփած բրինձը թողնում եք սենյակային ջերմաստիճանում։ Վտանգ կա, որ տաքացումը չի ոչնչացնի իր մեջ առաջացած միկրոօրգանիզմները և կարող է հանգեցնել թունավորումների և վարակների:

Կարտոֆիլ
Այս ապրանքը պատրաստվում ու տաքացվում է բավականին հաճախ։ Եփած կարտոֆիլը սենյակային ջերմաստիճանում պահելիս բակտերիաները կարող են զարգանալ։ Հետագայում դրանք դառնում են բոտուլիզմի՝ սուր տոքսիկինֆեկցիոն թունավորման պատճառ՝ նյարդային համակարգի հնարավոր վնասով։ Կրկին տաքացնելիս օսլան քայքայվում է, և օգտակար նյութերը վերանում են՝ տաքացրած կարտոֆիլով ուտեստները կորցնում են սննդային արժեքը, համը, հոտն ու կառուցվածքը։ Ուստի ավելի լավ է սառնարանից խաշած կարտոֆիլ ավելացնել աղցաններին ու սառը ապուրներին։