Թրամփն «առևտրային պատերшզմ» է հայտարարել ամբողջ աշխարհին. ինչ է սպասվում. BBC
ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփն առևտրային պատերազմ է սկսել ամբողջ աշխարհի դեմ։ Սպիտակ տանը տեղի ունեցած հանդիսավոր արարողության ժամանակ Թրամփն ապրիլի 2-ը հռչակել է որպես Ամերիկայի «Ազատագրման օր» և հայտարարել, որ Միացյալ Նահանգներ ապրանքների ներմուծման վրա սահմանում է այնպիսի ընդգրկուն մաքսատուրքեր, որոնք չեն եղել անցյալ դարի սկզբից, գրում է BBC-ն:
Թրամփը կարծում է, որ մաքսատուրքերի տեսքով առևտրային խոչընդոտները բարեկամ և հակառակորդ պետություններին կստիպեն գնալ զիջումների՝ թե գումարային, թե՛ տարածքային։ Տնտեսագետները զգուշացնում են, որ այժմ կյանքն ավելի դժվար է լինելու բոլորի, այդ թվում՝ ամերիկացիների համար, որոնք վճարելու են Թրամփի կողմից սահմանված ներմուծման հարկը։
ԱՄՆ-ն աշխարհի ամենամեծ տնտեսությունն է, և բոլորը ցանկանում են առևտուր անել դրա հետ: Թրամփը կարծում է, որ առևտրային գործընկերները շահույթ են ստանում ԱՄՆ-ից, քանի որ ավելի շատ ապրանքներ են վաճառում ԱՄՆ-ին, քան գնում են նրանից: Բացի այդ, նրանց մաքսատուրքերը ավելի բարձր են, քան ԱՄՆ-ինը։ Այսօրվա պատասխան սակագները կոչված են հավասարեցնելու խաղի կանոնները, ասել է Թրամփը:
«Այսօր ազատագրման օրն է: Սա ամերիկյան պատմության ամենակարևոր օրերից մեկն է, սա ամերիկյան տնտեսական անկախության հռչակագիր է: Մենք Ամերիկան դարձյալ կդարձնենք հզոր և հարուստ: Մեր երկիրը 50 տարուց ավելի է, ինչ խեղդված է: Դա այլևս չի կրկնվի», – հայտարարել է նա:
Թրամփը գործադիր հրամանով «պատասխան» մաքսատուրքեր է սահմանել Չինաստանի դեմ՝ 34%, Եվրամիության դեմ՝ 20%, Ճապոնիայի դեմ՝ 24%, Հնդկաստանի դեմ՝ 26%։
Ինչպես նկատում է BBC-ն, ամենաաղքատ երկրները, պետական եկամուտներն ավելացնելու համար, ավանդաբար ավելի շատ ապավինում են ներմուծման մաքսատուրքերին, քան հարկերին: Հարուստ երկրները հակառակը՝ նրանց պարագայում ներկրման միջին մաքսատուրքը ցածր է։ Այժմ Թրամփի «պատասխան» մաքսատուրքերի հետևանքով ԱՄՆ-ն Վիետնամի ու Մյանմարի պես աղքատ երկրներից կվերցնի ներմուծման 50% մաքսատուրք։
Ընդհանուր առմամբ, ոչ մի երկիր չի խուսափի ԱՄՆ-ին իր ապրանքները վաճառելու համար հարկերից. «նվազագույն հիմնական սակագինը» կկազմի 10%: Հայաստանի նկատմամբ ևս 10% մաքսատուրք է սահմանվել: Ընդհանուր տուրքն ուժի մեջ կմտնի ապրիլի 5-ից, բարձրացվածը՝ ապրիլի 9-ից։ Անհնար է կանխատեսել, թե ինչ մաքսատուրքեր կլինեն այն բանից հետո, երբ առաջիկա բանակցությունների արդյունքում յուրաքանչյուր երկիր համաձայնվի կամ վիճաբանի Թրամփի հետ։ Այնուամենայնիվ, տնտեսագետներն արդեն իսկ գնահատում են, որ Թրամփի որոշմամբ ԱՄՆ ներմուծվող ապրանքների միջին հարկը ներկայիս 3-4%-ից կաճի մինչև 10-15%։ Համեմատության համար նշենք, որ Եվրամիությունում միջին մաքսատուրքն այժմ կազմում է մոտ 5%, Չինաստանում՝ 7,5%, Հնդկաստանում՝ 17%։
Այնուամենայնիվ, այս ամենը կարող է փոխվել վաղը, ինչպես բազմիցս տեղի է ունեցել Թրամփի նախկին մաքսային որոշումների հետ կապված: Նա ասել է, որ պատրաստ է բանակցությունների, և եթե որևէ մեկին դուր չեն գալիս նոր մաքսատուրքերը, կարող են չեղարկել ամերիկյան ապրանքների ներմուծման համար տուրքերը և դրանից հետո հնարավոր կլինի բանակցել։
Բացի այդ, Թրամփն արտակարգ դրություն է հայտարարել երկրում։ Որպես պատճառ նա նշել է ԱՄՆ-ում առևտրային դեֆիցիտի սպառնալիքը։ ԱՄՆ նախագահի հրամանագիրը տեղադրված է Սպիտակ տան մամուլի ծառայության կայքում։
«Երկկողմ առևտրային հարաբերություններում փոխադարձության բացակայությունը, մաքսատուրքերի անհամաչափ դրույքաչափերը և խոչընդոտները, ինչպես նաև ԱՄՆ առևտրային գործընկերների տնտեսական քաղաքականությունը… արտակարգ սպառնալիք են ազգային անվտանգության և տնտեսության համար… Այս սպառնալիքի կապակցությամբ հայտարարում եմ արտակարգ դրություն»,- ասվում է մամուլի ծառայության հաղորդագրության մեջ։
